nie najrzadszy
  • Keczua i Keczuanie
    3.01.2012
    3.01.2012
    Dzień dobry,
    czytając książkę podróżniczą, natrafiłam na słowa Keczuanka, Keczuanin, Keczuanie, Keczuan, keczuański. Czy są to formy poprawne? W słowniku ortograficznym wyraz Keczua oznaczony jest jako nieodmienny. Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
    IB
  • Łemki i Bojki

    23.03.2004
    23.03.2004

    W Słowniku nazw własnych Jana Grzeni jest w haśle Bojkowie dopisek „rzadziej: Bojki”. W haśle Łemkowie nie ma analogicznej formy. Czy Łemki to forma dopuszczalna? W Poradni było już pytanie o żeńską formę od Łemko (Łemkini). Czy żeńska forma od Bojko to Bojkini?

  • najbardziej zachodni
    13.09.2012
    13.09.2012
    Dzień dobry!
    Czy można powiedzieć „Najbardziej na zachodzie [omawianego obszaru] położony jest masyw Połoniny Wetlińskiej”? Czy nie powinno być raczej „Najdalej na zachodzie…”? A może najbardziej/najdalej na zachód? Podobnie moje wątpliwości budzi sformułowanie: najbardziej zachodnia część grzbietu: czy coś może być bardziej lub mniej zachodnie?
    Mimo poszukiwań nie znalazłam omówionych wyrażeń tego typu, mam więc nadzieję, że Poradnia rozwieje moje wątpliwości.
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • nakastlik
    22.09.2022
    18.05.2008
    Bardzo proszę o krótkie omówienie wyrazu nakastlik, zarówno pod względem jego kondycji, jak i pisowni – spotkałem się z takim określeniem szafki nocnej. Prawdopodobnie wzięte z niemieckiego (nacht?), ale co jeszcze: „zwykły” wyraz, regionalizm (jeśli tak, to o jakim zasięgu?) czy może wyłącznie indywidualizm?
  • na poświęta, na powakacje, od przedwojny
    29.06.2013
    29.06.2013
    Jaką częścią mowy są wyrazy w wyrażeniach: na poświęta, od przedwojny, na powakacje. Jak należy je odmieniać, np. „Od powakacji do poświąt nie będę się z nim widział”? Czy mają one charakter potoczny? A może są nieprawidłowe?
  • nieobeszła ziemia
    25.11.2013
    25.11.2013
    Niedawne pytanie o imiesłów bierny od obejść przypomniało mi, że Jan Parandowski w Mitologii napisał: „Królestwo cieniów to nieobeszła równina”, ponadto w słowniku ortograficznym PWN (w słowniku języka polskiego już nie) znalazłem słowo nieobeszły ('niedający się obejść'). Czy zatem nieobeszły to jakiś archaizm, czy jednak można go używać współcześnie? Albo w dodatku utworzyć słowo obeszły zamiast np. obszednięty – jeśli ktoś naprawdę go potrzebuje…
  • odznaczyć
    22.11.2010
    22.11.2010
    Witam,
    mam pytanie o poprawność używania słowa odznaczyć jako równoważnego z usunąć zaznaczenie. A także tłumaczenia angielskiego uncheck jako odznacz. W SJP definicja odznaczyć nie zawiera usunąć zaznaczenie i wygląda następująco:
    odznaczyć — odznaczać
    1. «znacząc, wyodrębnić coś z jakiejś całości»
    2. «wyróżnić kogoś, dając mu jakieś odznaczenie»

    Czy używanie odznaczyć zamiast usunąć zaznaczenie jest poprawne?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • osąd i ocena
    28.12.2011
    28.12.2011
    Szanowni Państwo!
    Zainteresowała mnie w SJP tożsamość definicji osądu i oceny – czy faktycznie ich zakres znaczeniowy jest identyczny? Ja pewnie podać definicji nie potrafię, ale wydawało mi się, że umiem te pojęcia odróżnić. I tak na przykład zły (głupi) człowiek to osąd, a nie ocena. Oceną może być stwierdzenie: „Biorąc pod uwagę wzrost i masę ciała, oceniam, że masz nadwagę”. Nauczyciel ocenia ucznia, ale czy go osądza?
    Z poważaniem – Karon
  • plagiować i plagiatować
    24.04.2009
    24.04.2009
    Często spotykam z wyrażeniem plagiatować. Ja uczyłem się, że mówi się plagiować i stąd wywodzą się plagiat czy plagiator, a nie odwrotnie. Internetowy słownik języka polskiego PWN podaje: plagiatować, a plagiować nie zna. Słownik Doroszewskiego ma plagiować, a nie ma plagiatować. Mnie plagiatować wydaje się błędne. Po łacinie jest wszak plagio, -are, a nie plagiato, -are. Nadto ten, kto dokonuje plagiatu, nazywa się plagiator, nie plagiatator.
  • Pochodzenie spójnika zanim.

    26.03.2021
    26.03.2021

    Szanowni Państwo,

    skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.

    Pozdrawiam, P.R.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego